آیا عوارض مصرف الکل را میدانید؟

نوشیدن فقط یک یا دو گیلاس از مشروبات الکلی معمولاً باعث بروز نشانه‌های آشکار مصرف الکل می‌شود. اگر عزیزانتان عادت به مصرف الکل دارند، لازم است از عوارض مصرف الکل بر روی بدن آگاه باشید تا بدانید که باید برای ترک اعتیاد به الکل سریعاً قدم پیش بگذارید و یا با سریع‌ترین روش سم زدایی اعتیاد به الکل به فردی که دچار مشکل سوء‌مصرف مشروبات الکلی شده است، کمک کنید.

عوارض مشروبات الکلی

از عوارض مشروبات الکلی می‌توان به بروز مشکلات جسمی و روانی اشاره کرد که نیاز به روانشناس ترک اعتیاد است، به خصوص اگر فرد الکل را در مقدار زیاد و بدون توجه به عوارض آن مصرف کند که باید سریعا اقدام به ترک الکل کند. با توجه به دید منفی که در ایران نسبت به اعتیاد به الکل وجود دارد و مستی به طور کلی یک داغ ننگ محسوب می‌شود، بیماران مبتلا به اختلال سوء‌مصرف الکل تمایلی به پذیرش اعتیادشان ندارند و به همین دلیل احتمال کمک گرفتن آن‌ها از اطرافیان و متخصصین کمتر می‌شود.

همین نگرش منفی باعث می‌شود که دوستان یا خانواده فرد الکلی درباره رفتارهای خطرناک یا تغییراتی که در عزیزشان مشاهده می‌کنند، حرفی نزنند. هرچند بسیاری از افراد الکلی سعی می‌کنند تا مشکل الکلیسم و مستی خود را پنهان کنند، اما مخفی کردن نشانه‌های مستی دشوار است. اعضای خانواده بیمار مشکوک به مصرف مشروبات الکلی باید از عوارض مصرف الکل و مستی اطلاع داشته باشند تا بدانند که چه زمانی باید به او کمک کنند.

مستی، از مهمترین عوارض مشروبات الکلی است که تصور می‌گردد مهمانی یا کنسرت را مهیج‌تر و لذت‌بخش‌تر می‌کند، اما زیاده‌روی در مصرف الکل خطرناک است. زیاده‌روی در مصرف الکل عوارض متفاوتی در مردان و زنان دارد. آقایان زیر ۶۵ سالی که در طول روز بیشتر از ۴ نوشیدنی یا در طول هفته بیشتر از ۱۴ نوشیدنی مصرف می‌کنند، دچار مشکل سوء‌مصرف الکل هستند.

زیاده‌روی در مصرف مشروب برای خانم‌ها و آقایان مسن‌تر معمولاً بیشتر از سه نوشیدنی در روز یا هفت نوشیدنی در هفته تعریف می‌شود. چنانچه مصرف الکل به این حد برسد، شناسایی نشانه‌ها و علائم الکلیسم آسان‌تر می‌شود، زیرا فرد دچار عوارض مستی می‌گردد. مصرف الکل دارای عوارض بلند مدت و کوتاه مدت است که در زیر به آن اشاره می‌کنیم:

عوارض بلند مدت الکل

با گذشت زمان، مصرف بیش از حد الکل در فرد می‌تواند منجر به ایجاد بیماری‌های مزمن و سایر مشکلات جدی در او شود، از جمله:

• فشار خون بالا، بیماری قلبی، سکته مغزی، بیماری کبدی و مشکلات گوارشی
• سرطان پستان، دهان، گلو، مری، کبد و روده بزرگ
• تضعیف سیستم ایمنی بدن، احتمال بیمار شدن را افزایش می‌دهد.
• مشکلات یادگیری و حافظه، از جمله زوال عقل و عملکرد ضعیف در مدرسه، دانشگاه یا محل کار
• مشکلات بهداشت روان، از جمله افسردگی و اضطراب
• مشکلات اجتماعی، از جمله از دست دادن بهره‌وری، مشکلات خانوادگی و بیکاری
• اختلالات مصرف الکل یا وابستگی به الکل

عوارض کوتاه مدت الکل

مصرف بیش از حد الکل اثرات کوتاه مدتی نیز دارد که خطر ابتلا به بسیاری از بیماری‌های خطرناک یا معضلات اجتماعی را افزایش می‌دهد. این موارد غالباً در نتیجه نوشیدن زیاد مشروبات الکلی است و شامل موارد زیر می‌شود:

• صدمات، مانند تصادف وسایل نقلیه موتوری، سقوط، غرق شدگی و سوختگی
• خشونت، از جمله قتل، خودکشی، تجاوز جنسی یا خشونت با شریک زندگی
• مسمومیت با الکل، که ناشی از بالا رفتن میزان الکل در خون است.
• رفتارهای پرخطر جنسی، از جمله رابطه جنسی محافظت نشده یا رابطه جنسی با چندین شریک. این رفتارها می‌تواند منجر به بارداری ناخواسته یا بیماری‌های مقاربتی از جمله HIV شود.
• سقط جنین و مرده‌زایی یا اختلالات طیف جنین الکلی (FASD) در زنان باردار

عوارض مصرف زیاد الکل

اعتیاد به الکل نشانه‌های متعددی به دنبال دارد که شامل عوارض جسمی و روانی آشکار نیز می‌شود. الکل دارای کالری بسیار زیادی است، بنابراین زیاده‌روی در مصرف مشروبات الکلی منجر به افزایش وزن و چاقی می‌شود. تجمع چربی در اطراف شکم یکی از عوارض شایع زیاده‌روی در مصرف الکل است.

به علاوه افراد الکلی و مست معمولاً ظاهر نامرتب و شلخته‌ای دارند، گفتارشان نامفهوم است و هنگام راه رفتن تلوتلو می‌خورند. هرچه فرد مست‌تر باشد، کمتر می‌تواند مراقب رفتارش باشد و به سر و وضعش برسد.

وقتی چنین تغییراتی در فرد معتاد به الکل ایجاد می‌شود، او در تعامل با همکاران، دوستان یا خانواده‌اش دچار مشکل می‌شود. همچنین افراد الکلی با مشکلات قانونی از قبیل دستگیر شدن به دلیل رفتار نامناسب در مکان‌های عمومی و رانندگی در حالت مستی مواجه می‌شوند. پرداخت جریمه‌ها و حق‌الزحمه وکلا در کنار هزینه‌های خرید مشروبات الکلی، حساب بانکی فرد الکلی را به سرعت خالی می‌کند و مشکلات اقتصادی نیز به مشکلات قبلی اضافه می‌شود.

عوارض جسمی ‌مصرف الکل

اعتیاد به الکل عوارض جسمی بسیاری به دنبال دارد. اکثر افراد با عوارض جسمی مصرف الکل آشنا هستند. عوارض مصرف الکل و مستی عبارت است از:

• حرف زدن نامفهوم یا با صدای بلند
• چشم‌های سرخ و خون گرفته
• بیهوده شلوغ کردن و سر و صدا ایجاد کردن
• رفتار جنسی پرخطر
• حرکات ناهماهنگ
• دمدمی مزاج شدن و تندخویی
• افسردگی
• استفراغ
• فراموشی
• کاهش خودبازداری و کم‌رویی

مصرف مستمر الکل عوارض بیشتری را در پی دارد که می‌تواند علامت اعتیاد به الکل باشد. بروز بعضی علائم به غلظت الکل در خون (BAC) بستگی دارد. غلظت الکل در خون بعد از یک یا دو نوشیدنی به 0.04 می‌رسد و در این نقطه است که افراد معمولاً علائم اولیه مستی را تجربه می‌کنند.

فرد زمانی مست محسوب می‌شود که مهارت‌های حرکتی و توانایی‌های شناختیش در حد محسوسی مختل شده باشد یا غلظت الکل در خونش به 0.08 رسیده باشد. در چنین حالتی است که افراد به دلیل رانندگی در حال مستی دستگیر می‌شوند. رانندگان کامیون چنانچه غلظت الکل در خونشان به 0.04 برسد، به جرم رانندگی در حال مستی دستگیر می‌شوند.

زمانی که غلظت الکل در خون به 0.12 می‌رسد، اکثر افراد احساس می‌کنند که باید بالا بیاورند. مصرف‌کنندگان ممکن است در غلظت بین 0.30 تا 0.40 بی‌هوش شوند. وقتی غلظت الکل در خون به 0.45 برسد، خطر مرگ وجود دارد.

عوارض روانی مصرف الکل

قبل از آن که الکلیسم سلامت جسمی مصرف‌کننده را تحت‌الشعاع قرار دهد، بر ذهن اثر می‌گذارد. اعتیاد ارتباطات مغز را تغییر می‌دهد و باعث می‌شود حتی فردی که به تازگی الکل مصرف کرده است، ولع شدیدی به مصرف الکل احساس کند. این وضعیت شیمی مغز را تغییر می‌دهد و مغز برای الکل اولویت قائل می‌شود.

در نتیجه مست کردن، تمرکز و دغدغه اصلی فردی می‌شود که در دام اعتیاد به الکل گرفتار شده است. چنانچه فرد میل به مصرف الکل داشته باشد، اما الکل در دسترسش نباشد، اعتیاد به الکل او را در آشفتگی و ناراحتی روانی شدیدی فرو می‌برد.

الکل علاوه بر این که موجب بروز مشکلات روانی جدید می‌شود، اختلال‌های روانی قبلی را نیز تشدید می‌کند. مصرف الکل موجب وخامت بیماری‌های روانی بالینی، به ویژه افسردگی می‌شود. ارتباط بین الکلیسم و اختلال‌های روانی زمانی پیچیده‌تر می‌شود که متوجه شویم بیماران مبتلا به ناراحتی‌های روانی بیشتر مستعد اعتیاد به الکل هستند.

عوارض مستی با الکل

الکل نقش بسیار مهمی در زندگی بیمار الکلی دارد، از عوارض مستی بدلیل مصرف الکل این است که فرد فعالیت‌ها یا سرگرمی‌های مورد علاقه‌اش را رها می‌کند. مثلاً فردی که زمانی عاشق موسیقی بود و وقت آزادش را به کنسرت رفتن با دوستان و نواختن ساز می‌گذراند، بعد از ابتلا به الکلیسم فقط خود را در الکل غرق می‌کند.

ممکن است در اثر مصرف مشروبات الکلی، مشکلات متعددی برای فرد مست یا دائم‌الخمر در محل کار یا تحصیل ایجاد شود. الکل حافظه، مهارت‌های حرکتی و توانایی‌های شناختی مصرف‌کننده را مختل می‌کند، در نتیجه بیمار به سرعت خسته می‌شود و عملکرد تحصیلی و شغلی‌اش افت می‌کند. رفتار و نگرش اکثر افراد هنگام مستی تغییر می‌کند و فرد مست پر سر و صدا‌تر، شلوغ‌تر، خجالتی‌تر یا جنجالی‌تر می‌شود. رفتار بی‌ثبات و تغییر نگرش موجب بروز مشکلات متعدد در موقعیت‌های شغلی یا تحصیلی می‌شود.

مختل شدن توانایی‌ها و کاهش خودبازداری ناشی از مصرف الکل عواقب ناخواسته و ناخوشایندی را در پی دارد. آسیب‌های ناشی از فعالیت‌های پرخطر، مشکلات قانونی به دلیل ارتکاب رفتارهای نامناسب در مکان‌های عمومی یا خطر ابتلا به عفونت‌های مقاربتی در اثر مصرف مشروبات الکلی افزایش می‌یابد.

عوارض مصرف الکل سفید

مصرف الکل سفید یا اتانول که در داروخانه‌ها نیز به فروش می‌رسد، می‌تواند عوارض خطرناکی داشته باشد. از عوارض خوردن الکل سفید در حجم بالا می‌توان به آسیب سلول‌های مغزی و کاهش سطح هوشیاری و حتی کما و مرگ اشاره کرد. سوء‌مصرف مستمر و طولانی مدت الکل سفید باعث کوچک شدن کبد، زخم معده و عوارض گوارشی می‌شود.

اوردوز الکل

زیاده ‌روی در مصرف مشروبات الکلی به سادگی منجر به اوردوز یا مسمومیت با الکل می‌شود. اوردوز الکل معمولاً در غلظت BAC 0.45 یا بالاتر رخ می‌دهد. متاسفانه درصد شیوع مرگ‌ومیر ناشی از اوردوز مشروب در میان دائم‌الخمرها بالا است، بنابراین بهتر است از علائم اوردوز الکل اطلاع داشته باشید تا اقدام لازم را در صورت بروز مشکل انجام دهید.

علائم اوردوز الکل

از جمله علائم اوردوز الکل عبارت است از:

• تنفس آهسته یا نامنظم
• کند شدن ضربان قلب
• گیجی
• بیهوشی
• واکنش کند و ضعیف به محرک‌ها
• پایین آمدن دمای بدن
• آبی رنگ شدن پوست، به ویژه لب‌ها یا صورت
• سرد و مرطوب شدن پوست
• استفراغ
• تشنج

اوردوز الکل موردی اورژانسی است و باید قبل از آن که به مرگ بیمار بیانجامد، درمان شود. اگر احتمال می‌دهید که یکی از اطرافیانتان دچار مسمومیت یا اوردوز الکل شده است، فوراً با اورژانس تماس بگیرید.

عوارض الکل بر بدن

زیاده‌روی در مصرف مشروبات الکلی به تدریج آسیب‌های جدی به بدن وارد می‌کند و منجر به بروز مشکلات روانی مانند روان‌پریشی الکلی می‌شود. مصرف الکل در درازمدت به پوست، کبد، قلب و مغز آسیب می‌زند.

• عوارض الکل بر دستگاه تنفسی و ریه

زیاد نوشیدن و سوء‌مصرف الکل می‌تواند خطر ابتلا به بیماری‌های جدی ریوی و عوارضی مانند سندرم زجر تنفسی حاد (ARDS) یا بیماری انسدادی مزمن ریوی (COPD) را افزایش داده و ظرفیت کلی ریه شما را کاهش دهد، درنتیجه نفس کشیدن برای شما دشوار خواهد شد.

• عوارض الکل بر کبد

کبد اندامی است که وظیفه متابولیسم الکل را به عهده دارد. وقتی فردی الکل مصرف می‌کند، کبد تجزیه الکل را شروع می‌کند. کبد اتانول را به استالدئید سمی تبدیل می‌کند، استالدئید ابتدا به استات و سپس آب و دی اکسید کربن تجزیه می‌شود. کبد در هر ساعت می‌تواند ده گرم اتانول را تجزیه کند و بقیه الکل مصرف شده در جریان خون باقی می‌ماند.

اندازه‌گیری غلظت الکل در خون روش رایجی برای بررسی مستی مصرف‌کنندگان است. زیاده‌روی در مصرف الکل در درازمدت به کبد آسیب میزند و منجر به ابتلا به بیماری کبدی می‌شود. هرچه کبد مجبور به تجزیه مقدار بیشتری الکل باشد، سلول‌هایش بیشتر متورم می‌شود. ورم و التهاب ناشی از مصرف الکل، اصطلاحاً هپاتیت الکلی یا استئاتوهپاتیت الکلی گفته می‌شود. این عارضه‌ها به موازات استمرار مصرف سنگین الکل موجب ایجاد فیبروز یا اسکار می‌شود.

این بیماری کبدی در اثر مصرف الکل در نهایت به نارسایی کبد و احتمالاً مرگ می‌انجامد. نه تنها این عارضه‌ها عوارض شدیدی را به دنبال دارند، بلکه اختلال در عملکرد کبد بر بقیه بدن نیز اثر می‌گذارد. اختلال کبدی ناشی از مصرف الکل منجر به ابتلا به اختلال مغزی به نام انسفالوپاتی کبدی می‌شود.

این اختلال تغییراتی را در رفتار پایه، برای مثال الگوهای خواب و خلق و خو ایجاد می‌کند و به عوارض جدی‌تری مانند تغییرات شخصیتی، گیجی، اضطراب، افسردگی و مشکلات مربوط به هماهنگی جسمی دامن میزند.

• عوارض الکل بر مغز

اثر مستقیم الکل بر مغز می‌تواند گسترده باشد. الکل عملکرد مغز را کند می‌کند و این احساس را در مصرف‌کننده ایجاد می‌کند که گویی حرکت جهان آهسته‌تر شده است. سوء‌مصرف درازمدت الکل آسیب بیشتری به مغز میزند. برای مثال مطالعات انجام شده بر روی مردان و زنان مبتلا به الکلیسم نشان داده است که مغز افراد الکلی نسبت به افراد مشابه کوچکتر است. کوچک شدن مغز یکی از شاخص‌های آسیب مغزی است.

به علاوه الکلیسم غالباً منجر به کمبود تیامین و ویتامین B1 می‌شود. این کمبود زمینه را برای ابتلا به عارضه‌های عصبی موسوم به انسفالوپاتی ورنیکه و پسیکوز کورساکوف فراهم می‌کند؛ این دو عارضه در کنار هم سندرم ورنیکه ـ کورساکوف گفته می‌شود. این سندرم حالت گیجی ذهنی کوتاه اما شدید و ناهماهنگی عضلانی ایجاد می‌کند و یادگیری و به خاطر سپردن اطلاعات جدید را دشوار می‌کند.

• عوارض الکل برای پوست

یکی از عوارضی که الکل برای بدن دارد، فشاری است که به کبد می‌آورد. مصرف الکل با ایجاد بیماری‌های کبدی می‌تواند عوارضی برای پوست نیز داشته باشد. یکی از عوارض معمول الکل برای پوست آنژیوم عنکبوتی است، لک‌های قرمز رنگی که معمولا روی دست‌ها، صورت و یا گردن دیده می‌شود.

الکل باعث فعالیت آنزیم‌های مرتبط با بیماری به نام Porphyria Cutanea Tarda یا PCT می‌شود که می‌تواند باعث ایجاد زخم در مناطقی از پوست در معرض آفتاب شود.

• عوارض الکل بر قلب

مصرف بیش از اندازه الکل به روش‌های گوناگون به قلب آسیب میزند. از جمله آسیب‌های قلبی ناشی از الکلیسم می‌توان به بالا رفتن فشار خون، بیماری قلبی، فیبریلاسیون دهلیزی و سکته مغزی هموراژیک اشاره کرد. به علاوه مصرف الکل میزان تری گلیسیرید را در خون افزایش می‌دهد و زمینه‌ساز چاقی می‌شود که به نوبه خود فشار بیشتری را به قلب تحمیل می‌کند. در نتیجه زیاده‌روی در مصرف الکل، قلب را ضعیف می‌کند و منجر به ابتلا به کاردیومیوپاتی و مرگ زودرس می‌شود.

• عوارض الکل برای معده

به زبان ساده، الکل سیستم هضم شما را تحریک و مختل می‌کند. نوشیدن الکل حتی به میزان کم باعث می‌شود معده شما بیش از حد معمول اسید تولید کند، که می‌تواند باعث ورم معده (التهاب پوشش معده) شود. این عارضه باعث درد معده، استفراغ، اسهال و یا حتی خونریزی می‌شود.

دستگاه گوارش اولین نقطه تماس هنگام نوشیدن است و بنابراین در معرض آسیب قرار دارد. از دهان گرفته تا روده بزرگ، هر آنچه با الکل تماس پیدا کند، بیشتر در معرض خطر بیماری‌هایی از جمله سرطان است. اثرات الکل بر معده و روده می تواند بر سلامت کلی شما تأثیر بگذارد.

اثر الکل تا چند روز در بدن میماند؟

نگرانی بزرگی که بسیاری از مردم دارند این است که الکل چه مدت در بدن آن‌ها باقی خواهد ماند. مدت زمان تشخیص الکل در بدن به عوامل متعددی از جمله سن، وزن، جنسیت، متابولیسم و حتی میزان غذا یا داروی خورده شده با الکل بستگی دارد و با توجه به نوع آزمایش بصورت زیر می‌باشد:

• خون: اثر الکل در خون تا ۶ ساعت قابل شناسایی است.
• تنفس: اثر الکل در تنفس ۱۲ تا ۲۴ ساعت قابل تشخیص است.
• ادرار: الکل ۱۲ تا ۴۸ ساعت در ادرار قابل تشخیص است.
• بزاق: اثر الکل در بزاق ۱۲ تا ۲۴ ساعت قابل شناسایی است.
• مو: الکل تا ۹۰ روز در مو قابل تشخیص است.

نشانه‌ها و عوارض اعتیاد به الکل

اگر نگران هستید که مبادا یکی از نزدیکانتان دچار اعتیاد به الکل شده است یا به او مشکوک شده‌اید، اکنون از کجا باید بدانید او به الکل اعتیاد دارد؟ بهتر است بررسی کنید که آیا فرد مورد نظرتان یک یا چند مورد از نشانه‌های زیر را دارد یا خیر:

• بی‌علاقگی به سرگرمی‌ها و فعالیت‌ها
• افت عملکرد تحصیلی و شغلی
• بروز مشکل در روابط میان‌فردی
• مشکلات حقوقی
• مشکلات مالی
• تغییر در ظاهر و بهداشت فردی
• میل شدید و غیرقابل کنترل به مصرف الکل
• تحریک‌پذیری یا آشفتگی در صورت در دسترس نبودن الکل

عوارض مصرف الکل در مردان

مصرف الکل خطر ابتلا به سرطان دهان، گلو، مری، کبد و روده بزرگ را که بیشتر در مردان شیوع دارد، افزایش می‌دهد. نوشیدن الکل همچنین خطر سرطان پروستات را نیز افزایش خواهد داد. به شما پیشنهاد می کنیم برای جلوگیری از ابتلا به این بیماری ها نسبت به ترک اعتیاد الکل اقدام نمایید.

عوارض الکل برای زنان در دوران شیردهی

در دوران شیردهی، نوشیدن هر میزان از الکل برای کودک خطرناک است. تا زمانی که الکل در خون مادر وجود دارد، در شیر او نیز تاثیر خواهد داشت. نوزادان به واسطه نوشیدن الکل توسط مادر در معرض عوارض الکل، یعنی کاهش مهارت‌های حرکتی و سایر تاخیرهای رشد قرار می‌گیرند. به توصیه پزشکان، اگر هنگام شیردهی الکل می‌نوشید، روش‌های زیر را برای ایمن نگه داشتن کودک خود در نظر بگیرید:

• قبل از نوشیدن الکل به او شیر دهید.
• حداقل ۴ تا ۵ ساعت بعد از مصرف مشروبات الکلی برای شیردهی صبر کنید، در این مدت شیر اضافی را پمپ کنید و در صورت لزوم کودک خود را با شیر خشک تغذیه کنید.

02179441

همین حالا درمان خود را با ایمپلنت دی سولفیرام شروع کنید

برای اطلاع از برنامه های درمانی در کلینیک دکتر جوادی با مشاوران ما تماس بگیرید و یا درخواست خود را ثبت کنید تا با شما تماس بگیریم.

ایمپلنت دی سولفیرام تماس با ما

درمان اعتیاد به الکل

اگر خود یا یکی از عزیزانتان با الکلیسم دست و پنجه نرم می‌کنید و می‌خواهید بر این مشکل غلبه کنید، بهتر است برای اطلاع از داروی ترک اعتیاد به الکل از متخصصین این مرکز کمک بگیرید. متخصصین مجرب بیمارستان ترک اعتیاد دکتر جوادی در درمان اعتیاد به الکل تخصص دارند و برای رفع این مشکل به شما کمک می‌کنند. همین امروز با همکاران ما تماس بگیرید تا متوجه شوید که چگونه می‌توانید در مسیر زندگی سالم‌تری قرار بگیرید.

مدیر سایت

دکتر مسعود جوادی موسس و صاحب امتیاز کلینیک ترک اعتیاد دکتر جوادی، دارای 15 سال سابقه کار تخصصی در حوزه اعتیاد، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی.