شاید وسوسه شده باشید که برای آسان‌تر شدن ترک سیگار معمولی از سیگار الکترونیکی یا وِیپ (Vape) استفاده کنید. اما آیا سیگار الکترونیکی واقعاً بهتر از دخانیات تهیه شده از توتون است؟ آیا مصرف سیگار الکترونیکی برای ترک سیگار مفید است؟
سیگار الکترونیکی چیست؟
کشیدن ویپ شبیه به کشیدن سیگار معمولی است. ویپ دستگاهی است که با باتری کار می‌کند و دودی از ذرات را تولید می‌کند که شبیه بخار آب است، اما در واقع حاوی نیکوتین، اسانس و بیش از سی نوع ماده شیمیایی دیگر است. فرد این بخار ذرات را استنشاق می‌کند و تمام این مواد وارد ریه‌هایش می‌شود، سپس نیکوتین و مواد شیمیایی دیگر از ریه‌ها وارد جریان خون می‌شود.
اولین دستگاه‌های ویپ شبیه سیگار بود، اما مدل‌های جدیدتر شبیه فلش USB یا پوکه‌ای کوچک (pod mode) است.
مایع ویپ چیست؟
مایع ویپ معمولاً حاوی پروپیلن گلیکول، گلیسیرین گیاهی، اسانس‌های مختلف و نیکوتین (اختیاری) است.
- پروپیلن گلیکول احساسی را در گلو ایجاد می‌کند که مانند احساس زمان سیگار کشیدن است.
- بالاتر بودن غلظت نسبی گلیسیرین گیاهی موجب تولید بخار بیشتری می‌شود.
- اسانس‌های مختلف با توجه به ذائقه مصرف‌کنندگان به مایع ویپ اضافه می‌شود.
- نیکوتین اختیاری است و در غلظت‌های مختلف به کار برده می‌شود.
عوارض سیگار الکترونیکی (ویپ) چیست؟
یکی از مهمترین مضرات و عوارض سیگار الکترونیکی این است که مایع نیکوتین مورد استفاده در ویپ سمی است و بلعیدن آن یا تماس آن با پوست یا چشم‌ها خطرناک است. تماس با این مایع سمی یا بلع آن عوارضی مانند سرخی پوست، حالت تهوع و استفراغ را به دنبال دارد. عوارض استفاده از سیگار الکترونیکی و اجزای آن بر کودکان به اثبات رسیده است و نباید در حضور کودکان کشیده شود.
نیکوتین موجود در مایع یک ویپ معمولی معادل ۲۰ سیگار است. استنشاق مقدار زیادی نیکوتین باعث تشنج و صرع می‌شود. گزارش‌هایی در خصوص تشنج جوانان پس از کشیدن سیگار الکترونیکی داده شده است.
هشدار: احتمال منفجر شدن ویپ در صورت داغ شدن باتری آن وجود دارد.
افسانه‌ها و باورهای غلط درباره ویپ یا سیگار الکترونیکی
۱. کشیدن سیگار الکترونیکی به ترک سیگار کمک می‌کند!
سازمان غذا و داروی امریکا ایمنی ویپ و مؤثر بودن آن در ترک سیگار را تأیید نمی‌کند. نتایج یک مطالعه حکایت از آن دارد که کشیدن سیگار الکترونیکی برای ترک سیگار مؤثرتر از دیگر درمان‌های جایگزینی نیکوتین بوده است. اما اکثر افراد کشیدن ویپ را پس از ترک سیگار ادامه دادند و در نتیجه همچنان نیکوتین و مواد شیمیایی خطرناک دیگری را وارد بدن خود کردند. همچنین بر اساس نتایج این مطالعه، کشیدن ویپ احتمال روی آوردن نوجوانان به سیگار را افزایش می‌دهد.
۲. کشیدن سیگار الکترونیکی ایمن‌تر از کشیدن سیگار است!
سیگار حاوی مواد سمی، فلزهای سمی و مواد سرطان‌زا یا کارسینوژن‌هایی است که در هر پک وارد بدن می‌شود. به علاوه مصرف‌کنندگان ویپ مواد شیمیایی خطرناک دیگری مانند استون را که به عنوان حلال ویپ به کار برده می‌شود، استنشاق می‌کنند؛ استون پوست و چشم‌ها را تحریک می‌کند. دیگر مواد شیمیایی موجود در ویپ نیز می‌تواند به مرور زمان منجر به ابتلا به سرطان شود.
۳. از کشیدن ویپ، بخار آب بدون خطر تولید می‌شود!
هر چند واژۀ “بخار” معمولاً به کار برده می‌شود، ویپ بخار آب تولید نمی‌کند. ویپ مه آئروسل (Aerosol) تولید می‌کند که بر خلاف بخار آب حاوی ذرات بسیار ریزی است که وارد ریه‌ها می‌شود.
۴. دود ویپ برای دیگران مضر نیست!
استنشاق دود سیگار برای اطرافیان فرد سیگاری خطرناک است. به علاوه دود سیگاری که بر روی البسه و مبلمان می‌نشیند، بدبو است و برای بیماران مبتلا به عارضه‌های تنفسی خطرناک است. بخار ناشی از کشیدن ویپ مانند دود سیگار بدبو نیست، اما حاوی مواد شیمیایی و ترکیباتی است که هوای فضای سربسته را آلوده می‌کند. حتی اگر بوی بخار ویپ را احساس نکنید، ذرات موجود در بخار آن بر روی سطوح و گرد وغبار می‌نشیند و ممکن است همراه با نفس عمیق وارد ریه‌ها شود یا جذب پوست شود.
۵. ترک ویپ آسان است!
نیکوتین موجود در مایع یک ویپ معمولی، ۲۰ برابر بیشتر از نیکوتین سیگار است. کشیدن ویپ باعث می‌شود که مغز انتظار دریافت نیکوتین بیشتری را داشته باشد و در نتیجه میل به کشیدن ویپ قوی‌تر شود. مغز نوجوانان در برابر اثرات نیکوتین بسیار آسیب‌پذیر است. با این توصیف ترک ویپ سخت‌تر است و احتمال سیگاری شدن نوجوانان را افزایش می‌دهد.
واقعیت‌هایی که باید قبل از مصرف ویپ بدانید
۱. پژوهش‌ها نشان می‌دهد که کشیدن ویپ برای سلامت قلب و ریه‌ها مضر است
نیکوتین چیست؟ نیکوتین ماده اصلی موجود در سیگار معمولی و سیگار الکترونیکی است که قدرت اعتیادآوری بالایی دارد. نیکوتین باعث می‌شود که میل شدیدی به سیگار کشیدن احساس کنید و اگر این ولع شدید را نادیده بگیرید و نیکوتین دریافت نکنید، دچار علائم آزاردهنده خواهید شد. به علاوه نیکوتین ماده‌ای سمی است. نیکوتین فشار خون و آدرنالین را بالا می‌برد، در نتیجه ضربان قلب بیشتر می‌شود و احتمال حمله قلبی افزایش پیدا می‌کند.
آیا کشیدن ویپ واقعاً برای‌تان مضر است؟ اطلاعات‌مان درباره ویپ هنوز کامل نیست، برای مثال نمی‌دانیم که تمام مواد شیمیایی تشکیل دهنده بخار ویپ چیست و این بخار در بلندمدت چه اثری بر سلامتی دارد. در هر حال لازم است بدانید که سیگار الکترونیکی می‌تواند برای سلامتی‌تان خطرناک باشد. داده‌های جدید حکایت از آن دارد که کشیدن سیگار الکترونیکی می‌تواند موجب ابتلا به بیماری ریوی مزمن و آسم شود و بین استعمال هر دو نوع سیگار الکترونیکی و سیگار معمولی و ابتلا به بیماری‌های قلبی ـ عروقی ارتباط وجود دارد.
۲. سیگار الکترونیکی دقیقاً به اندازه سیگار معمولی اعتیادآور است
هم سیگار الکترونیکی و هم سیگار معمولی حاوی نیکوتین، یعنی ماده‌ای است که بر اساس پژوهش‌های انجام شده می‌تواند به اندازه هروئین و کوکائین اعتیادآور باشد. ویژگی بدتر سیگار الکترونیکی این است که بسیاری از مصرف‌کنندگان سیگار الکترونیکی نیکوتین بیشتری را نسبت به زمان استعمال دخانیات دریافت می‌کنند؛ مصرف‌کنندگان می‌توانند پوکه‌های بسیار قوی که حاوی غلظت بالاتری از نیکوتین است، خریداری کنند یا ولتاژ ویپ را افزایش دهند تا نیکوتین بیشتری مصرف کنند.
۳. سیگار الکترونیکی بهترین روش برای ترک سیگار نیست
هر چند تولیدکنندگان سیگار الکترونیکی در تبلیغات فریبنده خود مدعی هستند که سیگار الکترونیکی، دستگاه جایگزین سیگار یا بهترین ابزار برای ترک سیگار است، اما سازمان غذا و دارو استفاده از این دستگاه را برای ترک سیگار تأیید نکرده است. نتایج یک مطالعه جدید نشان می‌دهد، اکثر افرادی که می‌خواستند به کمک ویپ مصرف نیکوتین را ترک کنند، در نهایت نه تنها کشیدن سیگار معمولی را ترک نکردند، بلکه به کشیدن ویپ نیز عادت کردند.
سخن پایانی
افرادی که می‌خواهند کشیدن سیگار یا مصرف دیگر فراورده‌های توتون را ترک کنند، باید از درمان‌های تأیید شده ترک نیکوتین استفاده کنند، چرا که فواید استفاده از ویپ نسبت به سیگار هنوز اثبات نشده است.
افرادی که سیگاری نیستند، نباید کشیدن ویپ را شروع کنند.
هنوز عوارض بلندمدت سیگار الکترونیکی مشخص نیست. اما دانشمندان مطمئن هستند که کشیدن ویپ جایگزین سالم یا ایمنی برای سیگار معمولی نیست. کودکان، جوانان و بانوان باردار به هیچ عنوان نباید از سیگار الکترونیکی استفاده کنند یا در معرض بخار آن قرار بگیرند.
می‌خواهید سیگار را ترک کنید؟
ارتباط انکارناپذیری بین کشیدن سیگار و ابتلا به بیماری‌های قلبی ـ عروقی و سرطان وجود دارد. هر چه سریع‌تر سیگار را ترک کنید، بدن‌تان زودتر می‌تواند خود را ترمیم کند و سلامتی از دست رفته را بازیابد. درباره روش‌های ایمن ترک سیگار با پزشک مشورت کنید تا ایشان بهترین روش را برای کنار گذاشتن این عادت مضر به شما توصیه کنند.
در صورت نیاز برای اطلاع بیشتر از روش‌های اصولی ترک اعتیاد به سیگار در کلینیک دکتر جوادی می‌توانید با شماره ۴۱ ۲۲ ۲۲ ۲۲- ۰۲۱ تماس بگیرید، مشاورین ما آماده پاسخگویی به سوالات شما هستند.
1402/11/14