درمان اعتیاد در ایران با چالشهای زیادی همراه است و این موضوع همیشه یکی از دغدغههای اصلی مسئولان بوده است.
دکتر مسعود جوادی از مدیران اسبق حوزه درمان و رئیس مجموعه کلینیک ترک اعتیاد دکتر جوادی، در گفتوگو با خبرنگار حوزه بهداشت و درمان گروه علمی پزشکی باشگاه خبرنگاران جوان، گفت: حدود پانزده سال پیش به دلیل افزایش مصرف اعتیاد در ایران به روش تزریقی و شیوع بالای بیماری ایدز (HIV)، هپاتیت B و C در معتادین تزریقی؛ وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی با هماهنگی ستاد مبارزه با مواد مخدر در یک تصمیم کارشناسی، متادون و بوپرنورفین را از طریق تاسیس مراکز درمان سوء مصرف مواد وارد چرخه درمان بیماران کرد.
تأسیس ٧ هزار مرکز درمان سوء مصرف مواد مخدر
وی با اشاره به تأسیس بیش از ٧ هزار مرکز درمان سوء مصرف مواد افزود: این مراکز بدون شک نقش پر رنگ و قابل قبول در کنترل و درمان اعتیاد به ویژه کنترل اعتیاد تزریقی داشتند، ولی در حال حاضر پس از گذشت ۱۵ سال علیرغم خدمات مثبت وزارت بهداشت، ستاد مبارزه با مواد مخدر و مراکز درمان سوء مصرف مواد، علاوه بر تغییر مواد مخدر سنتی به صنعتی با پدیده دیگری از اعتیاد، به صورت وابستگی به متادون و بوپرنورفین روبهرو هستیم؛ که باید در کنار رویکردهای موفق قبلی برنامه های درمانی ترک اعتیاد متادون و قطع مصرف بوپرنورفین در دستور کار قرار گیرد.
دکتر جوادی، برای دستیابی به نتایج درمان بیماران اعتیاد در ایران، توجه به ۴ مساله را در شرایط کنونی قابل توجه دانست: اول اینکه پروتکل طراحی شده توسط وزارت بهداشت پاسخگوی مشکلات جدید نیست و بازنگری جدی در پروتکل درمانی با همکاری آن وزارت، ستاد مبارزه با مواد مخدر و مراکز ترک اعتیاد بیش از پیش احساس میشود. دوم اینکه ستاد مبارزه با مواد مخدر همواره نقش حمایتی و مثبتی در این راستا داشته است و همکاری ستاد در کنترل وضعیت جدید بسیار مؤثر میباشد. سوم اینکه بازنگری در سرفصلهای آموزش دورههای مراکز درمان سوء مصرف مواد (MMT) برای پزشکان و روانشناسان لازم است و در آخر میبایست با تأسیس و توسعه فعالیت مراکز تحقیقاتی، به سمت استفاده از روشهای درمانی روز دنیا به ویژه اقدامات پاراکلینیکی نوین من جمله RTMS و استفاده از ایمپلنتهای ویژه مانند ایمپلنت نالتروکسان که توسط FDA نیز تأیید شد، حرکت کنیم.
لزوم بهرهگیری از روشهای درمان جدید در اعتیاد صنعتی
این متخصص حوزه اعتیاد، نتایج اقدامات گذشته در کاهش آسیبهای اجتماعی از پدیده اعتیاد در کشور را قابل تحسین خواند، و اظهار کرد: البته اقدامات مناسبی انجام داده و میدهیم، اما با ورود اشکال جدید مواد مخدر به ویژه محرکها و مخدرهای صنعتی به این حوزه و قدرت تخریبی زیاد آنها، میبایست در بهره گیری از روشهای جدید متناسب با نیازهای موجود سرعت بیشتری داشته باشیم که در این زمینه ضعیف عمل میکنیم.
وی ضمن تاکید بر تاسیس مراکز تخصصی روانپزشکی و ترک اعتیاد در کنار مراکز درمان سوء مصرف اظهار کرد: در شرایط کنونی نیاز به فعالیت مراکز ترک اعتیاد بستری لازم و ضروری است. زیرا در این مراکز با رویکرد همه جانبه درمانی و بهره گیری از متخصصین روانپزشکی، نورولوژی، داخلی، بیهوشی و مسمومیت در کنار روانشناسان و نیز استفاده از آخرین روشهای پاراکلینیکی شامل RTMS، نوروفیدبک و بیوفیدبک به عنوان مکمل روشهای قبلی به درمان بیماران میپردازند.
دکتر جوادی، از بیماری اعتیاد بعنوان یک بیماری مالتی فاکتوریال یا چند عاملی نام برد و گفت: بیماریهای چند عاملی به بیماریهایی اطلاق میشود که عامل ابتلا به آن چندین علت متفاوت است و عوارض متعددی را برای بیمار ایجاد میکند. از این رو این بیماری، جنبههای مختلف فردی، خانوادگی و اجتماعی بیمار را مختل میکند، به همین جهت در تدوین پروتکلهای جدید باید دید وسیع تری برای کنترل اعتیاد مورد توجه قرار گیرد.
دکتر جوادی با اشاره به تعداد پایین مراکز تخصصی روانپزشکی و ترک اعتیاد در تهران، یادآوری کرد: از خصوصیات بارز این مراکز، درمان همزمان بیماریهای روان پزشکی فرد (از جمله افسردگی، اضطراب، اختلال شخصیتی، وسواس) در کنار درمان وابستگی به مواد مخدر است که نقش بسیار مهمی در پیشگیری از عود بیماری دارد.
پایین بودن سن اعتیاد در ایران
وی افزود: پایین بودن میزان سن اعتیاد در کشور، سهولت در دسترسی به مواد مخدر به ویژه مواد صنعتی، تهیه آسان متادون و بوپرنورفین، افزایش تعداد معتادان متهاجر را از مسائل و مشکلات مهم در پیشگیری از عود بیماری عنوان کرد.
وی در خاتمه از خانوادههای درگیر با اینگونه بیماران توصیه کرد: به سمت برخوردهای فیزیکی و سلبی نروند. آنها را تحقیر نکنند و در فرآیند درمان از بیماران حمایتهای عاطفی و عملی داشته باشند. زیرا امید و داشتن روحیه یکی از شروط اصلی در درمان بیماریهای مرتبط با مسائل روانپزشکی است.
منبع:باشگاه خبرنگاران جوان
[phoneshortcode desc=”مشاورین ما آماده پاسخگویی به سوالات شما عزیزان هستند.” phone=”02122222241″ phone_text=”02122222241″][/phoneshortcode]
1403/08/20