ترک اعتیاد در خانه چند روز طول می‌کشد؟

ترک اعتیاد در خانه، یکی از سؤالات پرتکرار و دغدغه‌های مهم بسیاری از مراجعان است. بسیاری از بیماران ترجیح می‌دهند مسیر درمان را در محیط آشنا و در کنار خانواده طی کنند؛ اما آیا این روش ایمن است؟ و اگر ایمن است چند روز طول می‌کشد؟

واقعیت این است که هیچ پاسخ عددی قطعی یا زمان‌بندی مشخصی برای همه وجود ندارد؛ چراکه هر فرد، بدن، روان و شرایط منحصربه‌فردی دارد. این مقاله تلاش دارد بدون دادن وعده‌های نادرست، آگاهی علمی درباره عوامل مؤثر بر مدت‌زمان ترک در خانه را ارائه دهد. باید تأکید کرد که ترک در خانه روش تأییدشده‌ای نیست و همواره باید تحت‌نظر دکتر فوق تخصص ترک اعتیاد یا تیم درمانی انجام شود تا خطرات جدی، از جمله تشنج، اُوردوز یا آسیب روانی پیشگیری شود.

چرا ترک اعتیاد در خانه بدون نظارت پزشک خطرناک است؟

ترک ناگهانیِ هر مادهٔ اعتیادآور، واکنشی زنجیره‌ای در بدن ایجاد می‌کند که گاهی نیاز به مداخلهٔ فوریِ پزشکی دارد. در منزل، تجهیزات اورژانسی و تیم درمانی در دسترس نیست؛ بنابراین کوچک‌ترین تأخیر در درمان می‌تواند به عارضه‌های جبران‌ناپذیر منتهی شود. در ادامه سه خطر اصلی را مرور می‌کنیم.

✔️ عارضه‌های تهدیدکنندهٔ زندگی

• الکل: قطع یکبارهٔ الکل می‌تواند به «دلیریوم ترمنس» بینجامد؛ حالتی همراه با تب، تپش قلب، توهم و گیجی شدید. این حالت تا یک نفر از هر بیست فرد دچار سندروم ترکِ الکل را تهدید می‌کند و در صورت نبود داروهای آرام‌بخش و پایش علائم حیاتی می‌تواند مرگ‌آور باشد.
• بنزودیازپین‌ها (داروهای آرام‌بخش مثل دیازپام): قطع ناگهانی ممکن است به تشنج‌های گسترده منجر شود؛ تشنجی که اگر کنترل نشود می‌تواند آسیب مغزی یا ایست قلبی ایجاد کند.

✔️ بی‌آبی، اختلال الکترولیتی و افت فشارخون
مواد افیونی (مثل هروئین، متادون، ترامادول، تریاک) و همچنین محرک‌هایی مثل شیشه (مت‌آمفتامین) یا کوکائین، هنگام ترک، علائم شدیدی ایجاد می‌کنند؛ مثل:

• استفراغ شدید
• اسهال
• تعریق بیش از حد
• بی‌اشتهایی

این علائم باعث ازدست‌رفتن مقدار زیادی آب و نمک‌های مهم بدن (الکترولیت‌ها) می‌شود. سدیم و پتاسیم، دو نوع از این نمک‌ها هستند که برای کار طبیعی قلب، مغز و کلیه‌ها لازم‌اند. اگر میزان این مواد در خون خیلی پایین بیاید، ممکن است فرد دچار:

• افت شدید فشارخون
• ضربان نامنظم قلب (آریتمی)
• نارسایی کلیه یا حتی شوک شود

در مراکز درمانی برای چنین مواردی سرم تزریق می‌شود و وضعیت فرد با دستگاه بررسی می‌شود؛ اما در خانه، معمولاً امکان جبران این موارد وجود ندارد.

✔️ عود و مصرف بیش از گذشته (اُوردوز)
درد عضلانی، بی‌خوابی و اضطرابِ ترک، میلِ شدید به مصرف دوباره را بالا می‌برد. مشکل اینجاست که پس از چند روز یا چند هفته پاکی، تحمل (Tolerance) بدن به ماده کاهش می‌یابد؛ بنابراین برگشت به دوز سابق می‌تواند دوزی مرگ‌آور باشد و اُوردوز (توقف تنفس یا ایست قلبی) رخ دهد. برای ارزیابی تخصصی و دریافت طرح درمان ایمن، همین حالا با کلینیک ترک اعتیاد دکتر جوادی تماس بگیرید.

مدت‌زمان ترک اعتیاد در خانه به چه عواملی بستگی دارد؟

مدت‌زمان ترک اعتیاد در خانه برای هر فرد متفاوت است و به مجموعه‌ای از عوامل جسمی، روانی و محیطی بستگی دارد که در ادامه به مهم‌ترین آن‌ها اشاره می‌شود.

• نوع ماده مصرفی:
  هر مادهٔ مخدر یا محرک اثرات خاص خودش را دارد. مثلاً ترک هروئین با علائمی متفاوت از ترک الکل یا ترک شیشه همراه است؛ بنابراین نوع ماده، روی مدت و شدت علائم بسیار مؤثر است.
• مدت و میزان مصرف:
  کسی که سال‌ها مصرف سنگین داشته، بدنش بیشتر به ماده وابسته شده است. در نتیجه احتمالاً مدت ترک او طولانی‌تر و علائمش شدیدتر خواهد بود.
• نیمه‌عمر ماده:
  نیمه‌عمر یعنی مدت زمانی که طول می‌کشد تا نیمی از ماده از بدن خارج شود. مواد کوتاه‌اثر (مثل هروئین) زودتر علائم ترک را نشان می‌دهند؛ ولی شدیدترند؛ درحالی‌که مواد بلنداثر (مثل متادون یا دیازپام) علائمشان دیرتر شروع می‌شود؛ اما ممکن است مدت بیشتری طول بکشد.
• سن و وضعیت جسمانی:
  افرادی که بیماری‌های زمینه‌ای دارند (مثل بیماری‌های قلب، کلیه یا کبد) معمولاً سخت‌تر سم‌زدایی می‌کنند و بدنشان دیرتر به حالت عادی برمی‌گردد.
• اختلالات روان‌پزشکی همراه:
  وجود بیماری‌های روانی مانند افسردگی، اضطراب یا اختلال دوقطبی می‌تواند تحمل علائم ترک را سخت‌تر کرده و مدت بهبودی را طولانی‌تر کند.
• روش مصرف (خوراکی، تزریقی، تدخینی…):
  موادی که از راه تزریق یا دود استفاده می‌شوند، سریع‌تر جذب می‌شوند و معمولاً با وابستگی شدیدتری همراه‌اند. این می‌تواند باعث شروع زودتر و ترک سخت‌تر شود.
• ژنتیک و متابولیسم (سوخت‌وساز بدن):
  بعضی افراد به طور ژنتیکی آنزیم‌هایی دارند که مواد را سریع‌تر یا کندتر تجزیه می‌کند؛ بنابراین تفاوت‌های فردی در متابولیسم بر مدت ترک اثر می‌گذارد.
• حمایت خانوادگی و محیطی:
  اگر فرد در محیطی باشد که حمایت عاطفی، نظارت و فاصله از عوامل تحریک‌کننده وجود دارد، احتمال موفقیت بیشتر و طول مدت ترک کوتاه‌تر می‌شود.
• درمان دارویی کمکی:
  داروهایی مثل کلونیدین، بوپرنورفین یا برخی آرام‌بخش‌ها، در صورت تجویز و نظارت پزشک، می‌توانند شدت علائم ترک را کم کرده و مدت آن را کنترل کنند.
• سابقه ترک‌های پیشین:
  افرادی که چند بار ترک کرده‌اند؛ ولی دوباره به مصرف برگشته‌اند، معمولاً ترک‌های بعدی برایشان دشوارتر و طولانی‌تر می‌شود؛ چون بدن و ذهنشان با هر بار بازگشت، حساس‌تر و آسیب‌پذیرتر می‌شود.

جدول زمانی ترک اعتیاد در خانه

توجه: این اعداد تقریبی‌اند؛ تفاوت‌های فردی می‌تواند باعث کوتاه‌تر یا طولانی‌تر شدن هر مرحله شود.

✅ مقاله پیشنهادی: مرکز ترک اعتیاد بانوان تهران 

جمع‌بندی

ترک اعتیاد در خانه، گرچه ممکن است برای برخی جذاب و قابل‌دسترس به نظر برسد، اما با خطرات جدی و گاه مرگ‌آفرین همراه است. عوارض جسمی شدید؛ مانند تشنج، شوک، نارسایی کلیه یا اُوردوز، در کنار علائم روانی مثل اضطراب، بی‌خوابی و وسوسه مصرف مجدد، نشان می‌دهند که این مسیر به‌هیچ‌وجه نباید بدون نظارت تخصصی طی شود.

عواملی مانند نوع ماده، مدت مصرف، وضعیت جسمانی و روانی فرد، حمایت محیطی و استفاده از داروی کمکی، همگی بر مدت و سختی ترک مؤثر هستند. جدول زمانی ترک نیز با وجود کمک به درک روند کلی، صرفاً تخمین تقریبی است و نمی‌تواند جایگزین ارزیابی فردی باشد.

برای یک مسیر امن، پایدار و موفق، توصیه قطعی این است که ترک تحت‌نظر پزشک  و در محیطی تخصصی آغاز شود. بهترین مرکز ترک اعتیاد تهران یعنی کلینیک ترک اعتیاد دکتر جوادی با بهره‌گیری از تیمی مجرب، رویکرد علمی، محیطی ایمن و خدمات پزشکی تخصصی، یکی از مراکز پیشرو در درمان اصولی و انسانی اعتیاد در کشور است. این کلینیک با درک عمیق از وضعیت بیماران و همراهی خانواده‌ها، راهی قابل‌اعتماد برای بازگشت به زندگی سالم و بدون وابستگی فراهم می‌کند.

سؤالات متداول

1. آیا کاهش تدریجی دوز در خانه ایمن‌تر است؟
   کاهش آهسته می‌تواند شدت علائم را کم کند، اما همچنان لازم است طرح کاهش دوز و نظارت توسط پزشک تعیین شود.
2. اگر علائم بیش از مدت جدول ادامه یافت چه کنم؟
   تداوم یا تشدید علائم پس از بازه‌های فوق می‌تواند نشانه عفونت، اختلال الکترولیتی یا بیماری پنهان باشد. فوراً با پزشک یا مرکز درمانی تماس بگیرید.
3. چه زمانی باید به بیمارستان مراجعه کنم؟
   تب بالا، توهم، تشنج، درد قفسه سینه، اختلال تنفس یا افت فشارخون نشانهٔ ضرورت اعزام اورژانسی است.

۱۴۰۴/۰۳/۲۰