مواد مخدر قات باعث ایجاد نشاط و افزایش تمرکز در افراد می‌شود، تا اینجا همه چیز خوب بنظر می‌رسد، اما نکته اینجاست که مصرف بیش از حد این ماده، موجب اوردوز و عوارض مصرف مواد مخدر قات خواهد شد که یکی از آن‌ها اعتیاد به قات است. بنابراین برای مقابله با وابستگی فیزیکی و روانی و عوارض این ماده، باید برای ترک مواد مخدر قات اقدام کرد. در این مقاله سعی داریم به مهم‌ترین سوالات شما در این خصوص پاسخ دهیم.
مواد مخدر قات چیست؟
قات (Khat یا Catha edulis) ، یک گیاه بومی در نواحی شرقی آفریقا و شبه جزیره عربستان است که به دلیل اثرات محرک آن بر سیستم عصبی مرکزی مورد استفاده قرار می‌گیرد. برگ‌های این گیاه حاوی مواد فعال کاتینون (cathinone) و کاتین (cathine) هستند که اثرات مشابه آمفتامین دارند. مصرف قات در برخی فرهنگ‌ها به‌ویژه در یمن، اتیوپی، سومالی و برخی دیگر از کشورهای آفریقای شرقی و عربستان سعودی رایج است.
نحوه مصرف مواد مخدر قات می‌تواند به صورت جویدن برگ و یا دم کردن آن صورت گیرد. رایج‌ترین روش مصرف قات، جویدن برگ‌های تازه چیده شده آن است، بدین صورت که مصرف کنندگان برگ‌ها را در دهان خود می‌گذارند و به تدریج می‌جوند. در برخی موارد نیز، از برگ‌های قات به صورت دم کرده استفاده می‌شود.
مقاله مرتبط: ماده مخدر ناس چیست؟
علائم مصرف مواد مخدر قات
مصرف ماده مخدر قات (Khat)، می‌تواند منجر به بروز علائم جسمی، روانی و رفتاری متعددی شود. این علائم بسته به میزان و مدت زمان مصرف متفاوت هستند. در زیر به برخی از شایع‌ترین علائم مصرف مواد مخدر قات اشاره می‌کنیم:
علائم جسمی مصرف مواد مخدر قات
اثرات و علائمی که با مصرف مواد مخدر قات در بدن فرد بروز می‌کند، عبارتست از:
- کاهش اشتها
- دهان خشک
- بی‌خوابی
- افزایش دمای بدن
- تعریق
- درد معده
- لرزش و انقباض عضلات غیرارادی
علائم روانی مصرف مواد مخدر قات
اثرات و علائمی که با مصرف قات، در روان فرد آشکار می‌شود، شامل موارد زیر است:
- سرخوشی و احساس شادی موقت(پس از اثرات موقتی سرخوشی، ممکن است فرد دچار احساسات افسردگی و خمودگی شود.)
- افزایش هوشیاری و تمرکز
- اضطراب
علائم اجتماعی و رفتاری مصرف مواد مخدر قات
برخی از علائم رفتاری مواد مخدر قات شامل موارد زیر است:
- کناره‌گیری اجتماعی
- اختلال در عملکرد شغلی و تحصیلی
- صرف زمان و هزینه زیاد برای تهیه قات
مقاله مرتبط: قرص یابا چیست و چه عوارضی دارد؟
عوارض مصرف مواد مخدر قات
مصرف بلند مدت مواد مخدر قات منجر به بروز عوارض زیر خواهد شد:
- افزایش ضربان قلب و فشار خون (خطر بیماری‌های قلبی و عروقی)
- مشکلات گوارشی(زخم معده، یبوست و…)
- کاهش وزن و سوءتغذیه
- مشکلات دندان و لثه ناشی از خشکی دهان
- اختلالات خواب
- مشکلات کلیوی و کبدی
- افسردگی
- اضطراب
- تحریک پذیری
- توهم و پارانویا
- اختلال روانی بلند مدت
- اخراج از شغل یا تحصیل
- مشکلات اقتصادی به واسطه هزینه برای مصرف قات
همانطور که خواندید، مصرف مواد مخدر قات، عوارض جسمی، روانی و اجتماعی متعددی دارد که می‌تواند به طور جدی بر زندگی فرد و اطرافیانش تأثیر بگذارد. بنابراین آگاهی از این عوارض و مشکلات، به پیشگیری از مصرف و کمک به افرادی که قصد ترک ماده مخدر قات را دارند، کمک می‌کند. فراموش نکنید که حمایت‌های روانی، اجتماعی و پزشکی برای کمک به افراد، در ترک مصرف قات، بسیار حیاتی است.
علائم ترک مواد مخدر قات
زمانیکه برای ترک اعتیاد قات تصمیم می‌گیرید و آن را با ترک ناگهانی و یا کاهش دوز مصرفی قات، آغاز می‌کنید، با یک سری علائم ترک مواجه خواهید شد که شامل موارد زیر است:
- افسردگی و اضطراب
- بی‌قراری و تحریک‌پذیری
- خستگی و ضعف
- افزایش اشتها
یادتان باشد که شدت اعتیاد به مواد مخدر قات و وضعیت سلامت جسمی و روانی فرد نیز می‌تواند بر شدت علائم ترک قات تأثیر بگذارد. اگر شدت علائم ترک زیاد باشد، ممکن است به تنهایی نتوانید در مقابل آن‌ها مقاومت نمایید و برای تجربه نکردن این دردهای روحی و جسمی، دوباره به مصرف قات روی آورید.
در حقیقت علائم ترک مواد مخدر قات، به دلیل وابستگی جسمی و روانی بدن به این ماده اتفاق می‌افتد. بنابراین برای مدیریت و کنترل آن‌ها لازم است تا کمک پزشکی و حرفه‌ای دریافت کنید.
خطر اوردوز در مصرف قات
قات (Khat) به عنوان یک ماده محرک طبیعی، خطر اوردوز (Overdose) مشابه مواد مخدر صنعتی مانند هروئین یا کوکائین ندارد. با این حال، مصرف بیش از حد قات می‌تواند منجر به مسمومیت و بروز علائم شدید جسمی و روانی شود. اوردوز با مواد مخدر قات، به معنای مصرف مقدار زیادی از برگ‌های این گیاه در یک بازه زمانی کوتاه مدت است که می‌تواند سیستم عصبی مرکزی را به شدت تحریک کند و باعث بروز عوارض جدی شود.
علائم مصرف بیش از حد مواد مخدر قات شامل؛ علائم مصرف قات و همچنین سردرد شدید، تشنج، حملات پانیک، رفتارهای خشونت آمیز، افسردگی شدید و افکار خودکشی است که برای مدیریت و کنترل آن‌ها، باید فورا به مراکز درمانی مراجعه کنید.
در زمینه درمان اوردوز مواد مخدر قات، پایش و تثبیت وضعیت حیاتی (مانند ضربان قلب و فشار خون) توسط تیم پزشکی از اهمیت بالایی برخوردار است. همچنین دریافت درمان‌های روان‌شناختی به فرد، برای کاهش اضطراب و کنترل علائم روانی ناشی از مصرف بیش از حد نیز بسیار مهم است.
مقاله مرتبط: ماده مخدر کپتاگون چیست و چه عوارضی دارد؟
بهترین روش ترک مواد مخدر قات
ترک مصرف مخدر قات (Khat) ، به دلیل وابستگی جسمی و روانی که ممکن است ایجاد کند، نیاز به یک رویکرد جامع و چندجانبه دارد. بهترین روش ترک مواد مخدر قات، شامل ترکیبی از مراقبت‌های پزشکی، روان‌شناختی و حمایت‌های اجتماعی است. در زیر به مراحل و روش‌های موثر برای ترک قات، در کلینیک روانپزشکی و ترک اعتیاد دکتر جوادی اشاره می‌کنیم:
- ارزیابی اولیه: مراجعه به پزشک یا متخصص اعتیاد حاضر در کلینیک جوادی، برای ارزیابی وضعیت جسمی و روانی را می‌توان اولین گام درمان اعتیاد قات در نظر گرفت.
- برنامه درمانی شخصی‌سازی شده: تدوین یک برنامه درمانی توسط متخصصین مرکز دکتر جوادی که شامل مداخلات پزشکی و روان‌شناختی است. این برنامه با توجه به ارزیابی‌های انجام شده در مرحله اول، صورت می‌گیرد.
- درمان دارویی: داروهای ضد افسردگی و ضد اضطراب یا سایر داروها(با توجه به علائم ترک بروز یافته)، به منظور مدیریت علائم ترک و کاهش میل به مصرف تجویز می‌شود.
- روان‌درمانی: روانشناس حاضر در مرکز دکتر جوادی، با استفاده از رویکرد درمانی شناختی-رفتاری (CBT) به تغییر الگوهای فکری و رفتاری که به سوءمصرف مواد منجر می‌شود، به شما در ترک روانی قات کمک خواهد کرد. همچنین درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد (ACT) نیز در پذیرش افکار و احساسات ناخوشایند و متعهد شدن به اهداف و ارزش‌های شخصی موثر است.
ترک اعتیاد مواد مخدر قات، یک فرآیند زمان‌بر و چالش‌برانگیز است که نیاز به صبوری و پایداری دارد. در طی این فرایند، از درخواست کمک نترسید و از حمایت‌های موجود بهره‌مند شوید. فراموش نکنید که بعد از ترک قات، احتمال عود بالا است و محرک‌ها در مسیر عود بسیار موثر هستند. بنابراین با اجتناب از موقعیت‌ها و افرادی که می‌توانند میل به مصرف شما را تحریک کنند، می‌توانید میل به مصرف قات را کنترل کنید.
نتیجه‌گیری
ترک قات به دلیل وابستگی جسمی و روانی نیاز به یک برنامه جامع و چندجانبه دارد. با استفاده از حمایت‌های پزشکی، روان‌شناختی و اجتماعی و با اصلاح سبک زندگی، فرد می‌تواند به موفقیت در ترک این ماده مخدر دست یابد و بهبودی پایداری را تجربه کند. این مسیر، به دلیل بروز علائم ترک مواد مخدر قات، نیاز به کمک حرفه‌ای دارد. در این راستا می‌توانید به مرکز تخصصی ترک اعتیاد دکتر جوادی مراجعه نمایید.
مرکز دکتر جوادی با بهره گیری از متخصصین مجرب اعتیاد، بهترین روش ترک مواد مخدر قات و همچنین ارائه امکانات رفاهی و هتلینگ مانند اتاق VIP ، فضایی برای کاردرمانی، تغذیه مناسب و… به درمان شما می‌پردازد. بنابراین اگر خواهان ترک قطعی قات با کمترین درد و خماری هستید، می‌توانید همین حالا با مشاورین کلینیک روانپزشکی و ترک اعتیاد دکتر جوادی تماس بگیرید و از مشاوره رایگان تلفنی ما برخوردار شوید.
1403/08/20