حتماً شما هم تا به حال اسم متادون را شنیده‌اید یا تابلوی بزرگ ترک اعتیاد با متادون را سر در برخی مراکز ترک اعتیاد دیده‌اید. تا به حال به این موضوع فکر کردید که متادون چیست؟ یا برای چه مواردی استفاده می‌شود؟ آیا مصرف آن بدون تجویز پزشک امکان پذیر است؟ اگر این سوالات برای شما هم پیش آمده است در ادامه این مقاله همراه ما در کلینیک ترک اعتیاد دکتر جوادی باشید تا هر آنچه درباره سوال متادون چیست، لازم است را بدانیم.
داروی متادون
قبل از هرچیز بهتر است ابتدا با داروی متادون بیشتر آشنا شویم. متادون در طی جنگ دوم جهانی در آلمان ساخته شد و بار اول برای کاهش درد به کار رفت. برای نخستین بار در سال های ۱۹۶۰ متادون برای درمان اعتیاد رایج شد. درمان با دوز نگهدارنده متادون از علائم ترک تریاک جلوگیری کرده و شدت آن را کاهش داده و یا از بین می‌برد. داروی متادون به صورت قرص یا محلول خوراکی (شربت) نیز موجود است. این دارو متعلق به خانواده تریاک و مواد شبه افیونی است. بیشتر در درمان وابستگی به سایر شبه افیونی‌ها نظیر هروئین، کدئین و مورفین کاربرد دارد.
تفاوت قرص متادون با شربت متادون چیست؟
مصرف داروی متادون به دو صورت قرص و شربت بیشتر رایج است. همانطور که گفتیم متادون یک داروی شبه مخدر است که از تریاک به دست آمده و برای تسکین دردهای شدید بیماران نیز استفاده می‌شود. قرص متادون تفاوتی با شربت آن ندارد. عمدتاً از متادون به عنوان یک داروی نگهدارنده برای مهار اعتیاد به مواد مخدر در دوزهای بالا استفاده می‌شود. گاهی اوقات قرص متادون برای تسکین دردهای مزمن یا سرفه‌های غیرارادی نیز توسط پزشک تجویز می‌شود. در صورت استفاده بی رویه و بدون نظارت پزشک، نیازمند سم زدایی بدن از متادون خواهید شد.
علائم مصرف متادون
قرص خوراکی متادون می‌تواند باعث خواب آلودگی شدید و کند شدن تنفس شود. این احتمال بیشتر در اولین ساعات بعد از مصرف آن و هنگامی که پزشک میزان مصرف شما را افزایش داده، رخ می‌دهد. متادون همچنین می‌تواند عوارض جانبی دیگری ایجاد کند. شایع‌ترین عوارض جانبی آن شامل موارد زیر می‌باشد:
- یبوست
- حالت تهوع
- خواب آلودگی
- استفراغ
- خستگی
- سردرد
- سرگیجه
- دل درد
اگر این اثرات خفیف باشد، ممکن است طی چند روز یا چند هفته از بین بروند. اگر این علائم شدیدتر هستند یا از بین نمی‌روند، باید با پزشک خود صحبت کنید.
کاربردهای پزشکی متادون
متادون یک داروی اعتیادآور است که با نام تجاری Dolophine نیز به فروش می‌رسد. این داروی مسکن یک مخدر مصنوعی به حساب می‌آید که به صورت قرص، شربت و آمپول مورد استفاده قرار می‌گیرد. نوع قرص و شربت متادون با دوزهای مشخص به شکل خوراکی مصرف می‌شوند. از قرص خوراکی متادون برای مدیریت درد متوسط تا شدید استفاده می‌شود. پزشک فقط در صورتی متادون را تجویز می‌کند که سایر داروهای ضد درد کوتاه مدت برای شما کار نکنند یا درد شما بسیار شدید است و نمی‌توانید آن را تحمل کنید. از متادون برای مدیریت اعتیاد به مواد مخدر تنها در شرایط خاص برای بیماران استفاده می‌شود، پزشک ممکن است برای کنترل علائم شدید ترک مواد افیونی از متادون استفاده کند.
متادون در درمان اعتیاد
آیا مصرف متادون در درمان اعتیاد مفید است؟ در پاسخ باید بگوییم که متادون می‌تواند به اندازه هروئین اعتیادآور باشد. کسانی که متادون مصرف می‌کنند، مسلماً نسبت به برخی اثرات آن تحمل پیدا کرده و در صورتی که دارو را به شکل منظم دریافت نکنند، دچار علائم ترک اعتیاد متادون می‌شوند. اگر مصرف داروی متادون توسط بیمار به طور ناگهانی متوقف شود، دچار علائم شدید ترک مانند تعریق، لرزش، حالت تهوع، استفراغ، اسهال، درد بدن، اضطراب، تحریک‌پذیری یا آبریزش بینی می‌شود. ترک متادون به دلیل علائم و عوارضی شدیدی که می‌تواند در فرد ایجاد می‌کند نیازمند نظارت دقیق پزشک متخصص ترک اعتیاد است.
با توجه به علائم به هیچ عنوان بصورت خودسرانه برای درمان اعتیاد از داروی متادون استفاده نکنید! و یا اگر متادون مصرف می‌کنید یکباره آن را متوقف نکنید، حتی وقتی احساس بهتری دارید! زیرا کمبود متادون ممکن است خطر عود شما را افزایش دهد.
عوارض درمان اعتیاد با متادون چیست؟
ترک اعتیاد جزو یکی از دشوارترین مراحل برای بیماران مبتلا به سوء مصرف مواد مخدر است. اگر این مرحله از درمان به درستی و تحت نظر پزشک متخصص اعتیاد انجام نشود، می‌تواند عوارضی نظیر بازگشت فرد به مصرف مجدد مواد یا حتی اعتیاد به دیگر مواد مخدر را به همراه داشته باشد. داروهایی نظیر متادون یا قرص بوپرنورفین که می‌توانند به اندازه خود مواد مخدر اعتیاد آور باشند، به هیچ عنوان نباید بدون مشورت پزشک مصرف شوند.
برای اطلاع بیشتر از عوارض ترک اعتیاد با متادون به مقاله «عوارض متادون» مراجعه کنید.
احتمال اعتیادآوری این داروهای شبه مخدر به اندازه‌ای است که ممکن است فرد نه تنها موفق به ترک اعتیاد سابقش نشود، بلکه به متادون یا قرص ب2 هم اعتیاد پیدا کند. تصور کنید شرایط ترک اعتیاد فردی که هم به مخدر اعتیاد دارد و هم به داروی ترک اعتیاد، چقدر می‌تواند دشوار باشد. در این زمان فرد مبتلا به اعتیاد با یک معضل جدید رو به رو می شود و آن هم ترک متادون است.
متادون درمان قطعی برای ترک اعتیاد!
به نظر شما چقدر می توان به این تیتر تبلیغاتی “متادون درمان قطعی برای ترک اعتیاد” با هدف تجاری اعتماد کنیم؟ نکته مهم این است که نه تنها متادون، بلکه هیچ داروی دیگری به تنهایی درمان قطعی برای ترک اعتیاد به مواد مخدر محسوب نمی‌شوند. این داروها فقط می‌توانند به عنوان بخشی از روند درمان اعتیاد باشند. بهتر است این روش در کنار یک پزشک متخصص و دیگر روش های ترک اعتیاد به کار گرفته شود. به عنوان مثال مرحله سم‌زدایی در کمپ ترک اعتیاد و همچنین روانشناسی ترک اعتیاد از اهمیت بسیار بالایی برخوردارند. به کار گرفتن همه این روش‌ها در کنار هم می‌تواند نتیجه مطلوب را به همراه داشته باشد.
1402/11/14