آیا مصرف ریتالین برای کنکور عوارض دارد؟

همه شرکت کنندگان کنکور می خواهند با روش هایی سریع و کارآمد، نتیجه ای منحصر به فرد و بهینه بگیرند. به همین دلیل است که در یکی از حیاتی ترین موقعیت زندگی خود، دلشان می خواهد علاوه بر کنترل اضطراب، سرعت بالا و تمرکز داشته باشند. در این مرحله ممکن است گاهی اضطراب ناشی از امتحان از کنترل فرد خارج شود. به همین دلیل افراد به روش هایی غیر معمول مانند مصرف انواع داروها و محرک‌ها رو می آورند. یکی از شایع ترین داروهایی که در این دوران مصرف می شود و نقل قول های زیادی از آن وجود دارد، ریتالین است. اما آیا برای بالابردن تمرکز استفاده از ریتالین برای کنکور بهترین راه است؟ با ما در این مقاله از کلینیک روانپزشکی ترک اعتیاد دکتر جوادی همراه باشید تا همه چیزهایی که باید از این قرص بدانید را به شما بگوییم.

داروهای مغز و اعصاب چه تاثیری بر سلامت افراد کنکوری دارند؟

رفتار ما نمود بیرونی فعل و انفعالات مغز ما است. تغییر در این فعل و انفعالات شیمیایی می تواند حالت های متفاوتی مانند اضطراب، افسردگی و شادمانی را در ما ایجاد کنند. داروهای مغز و اعصاب در همین نقطه به کمک آدم ها می آیند. در حقیقت این داروها با متعادل کردن این تغییرات شیمیایی تلاش می‌کنند تا ما را به شرایط عادی خود برگردانند.

شاید اینطور به نظر بیاید که استفاده از این داروها کمک بزرگی به گذران مرحله سخت کنکور است؛ با این حال مصرف طولانی مدت قرص های اعصاب و روان صرف نظر از عوارض خطرناک، می تواند شبیه یک اعتیاد دارویی عمل کند و ما را تا همیشه پایبند به خود نگه دارد. به همین دلیل است که ترک اعتیاد ریتالین به یکی از دغدغه های امروزه تبدیل شده است.

ریتالین میان اغلب مردم به عنوان یک قرص بدون اعتیاد شناخته می شود؛ اما واقعیت این است که تقریبا اغلب داروهای مغز و اعصاب اعتیادآور هستند.

آیا مصرف ریتالین برای افراد سالم بی خطر است؟

ریتالین یک داروی محرک مغزی است. این دارو با ترشح دوپامین در مغز برای مدتی حالتی سرخوش و پرانرژی را در فرد ایجاد می کند. این تاثیر مثبت در نگاه اول باعث می شود تصور کنیم که برای ایجاد یک حالت سرحال، می توانیم به راحتی از این دارو استفاده کنیم؛ به همین دلیل گاهی شاهد مصرف ریتالین در دوران بارداری هستیم.

در همین زمینه بخوانید: تاثیر مواد مخدر و اعتیادآور روی عملکرد مغز

البته این تصور چندان غلط نیست؛ اما اگر بدانید که عوارض مصرف خودسرانه این دارو با عوارض مصرف داروهای مخدری مانند کوکائین برابری می‌کند حتما راهی جایگزین را برای ایجاد آرامش و خوشحالی انتخاب می کنید.

به علاوه این داروی محرک، به همان اندازه اعتیادآور است. می توان گفت ترک ریتالین نیز دشوارتر است؛ چراکه فرد تصور می کند به علت دارویی بودن این ماده، اثر مخرب کمتری در بدن ایجاد می‌شود. تصوری که کاملا بی اساس و غلط است و ترک آن را هر روز به تعویق می‌اندازد. بنابراین بهتر است فقط در صورت نیاز و با تجویز پزشک مصرف شود.

چه تصوراتی درباره مصرف ریتالین برای کنکور وجود دارد؟

چند سالی است که ریتالین یک تجویز فراگیر در میان دانش آموزان و دانشجویان است. تجویزی که در شب های امتحان، همراهی برای بیدار ماندن و درس خواندن افراد است. دانش آموزانی که به کنکور نزدیک تر هستند نام ریتالین را بیشتر شنیده اند. قرص معجزه آسایی که می تواند خواب را از چشم بگیرد و تمرکز را تا حد بسیار زیادی بالا ببرد. البته این تنها روی خوب مصرف ریتالین برای کنکور است. در ادامه با فراگیرترین باورها درباره ریتالین آشنا می شویم.

آیا ریتالین اضطراب کنکور را کاهش می دهد؟

همانطور که گفتیم ایجاد حس شادابی در مغز یکی از تاثیرات ریتالین است. دانش‌آموزان کنکوری تصور می کنند با بیشتر شدن فعالیت مغز، می توانند حس اضطراب خود را کنترل کنند؛ اما کاهش اضطراب تاثیر مستقیم این دارو نیست. در حقیقت بیدار ماندن در طول شب و استفاده از زمان بیشتر برای مطالعه، باعث می شود که فرد اعتماد به نفس بیشتری به دست ‌آورد و تصور کند که مصرف دارو باعث کاهش اضطراب او شده است.

جالب است بدانید که با گذر زمان این اتفاق کاملا برعکس خواهد شد؛ زیرا افزایش اضطراب و بی قراری یکی از اصلی ترین عوارض مصرف ریتالین برای کنکور است.

آیا قرص ریتالین برای درس خواندن تاثیر گذار است؟

ریتالین که به قرص «شب امتحان» هم معروف شده است، توسط دانش آموزان و دانشجویان برای افزایش تمرکز و سطح بهره وری مطالعه استفاده می‌شود. گزارشات مختلفی از افزایش مصرف این دارو و قرص های مشابه در میان دانشجویان و دانش آموزان ارائه شده است که نشان دهنده افزایش قابل توجه و نگران کننده این معضل است.

متاسفانه این باور غلط در میان جوانان رواج پیدا کرده که ریتالین از مواد مشابه که به طور غیرقانونی در خیابان به فروش می‌رسد ایمن‌تر است، اما اثرات و پیامدهای آن بسیار مشابه است.

پس، آیا قرص ریتالین برای درس خواند تاثیر گذار است؟ بله، در کوتاه مدت می‌تواند در برخی افراد باعث افزایش تمرکز شود، اما باید عوارض آن را نیز در نظر گرفت.

نکته اول این است که مصرف ریتالین برای درس خواندن و بدون تجویز پزشک باعث افزایش سریع سطح تحمل بدن نسبت به دارو می‌شود. و به عبارت دیگر با مصرف بعدی دیگر تاثیر گذشته را برای فرد به همراه نخواهد داشت.

اگر از ریتالین برای مطالعه پیرامون مطالبی که نیاز به خلاقیت دارند (مانند نوشتن یک تحقیق) استفاده شود می‌تواند نتیجه عکس داشته باشد.

دلیل دیگری که در استفاده از ریتالین برای درس خواندن باید تجدید نظر کرد، این است که فرد تنها در چند ساعت ابتدایی پس از مصرف ریتالین احساس خوبی را تجربه می‌کند، اما به محض از بین رفتن اثرات دارو با حالاتی مشابه موادی مانند کوکائین رو به رو می شوند. در این مرحله افراد حالاتی مانند اضطراب یا افسردگی را تجربه می‌کنند که می‌تواند طیف وسیعی از عوارض جانبی را به همراه داشته باشد.

همچنین از دیگر خطرات مصرف ریتالین احتمال اعتیاد به آن است. اگر فردی به طور مرتب برای مطالعه از ریتالین استفاده کند ممکن است به این ماده اعتیاد پیدا کند، و اگر به لحاظ جسمی وابسته شود، هنگام تلاش برای قطع مصرف با مشکلات جدی علائم ترک مواجه می‌شود.

هرچند که ریتالین ممکن است در درس خواندن تاثیرگذار باشد اما مزایای آن به هیچ عنوان از عوارض و خطرات مصرفش بیشتر نیست.

ریتالین و تمرکز، دو خط موازی

یکی از مهم ترین دغدغه های افراد کنکوری، عدم تمرکز است. تمرکز همان گنجینه‌ای است که می تواند اضطراب و عوامل پیرامونی را کنار بزند و به فرد برای فراگیری یک مطلب مهم کمک کند. یکی از دلایل شیوع مصرف ریتالین برای کنکور همین مسئله است.

افزایش تمرکز تصور نادرستی است که درباره مصرف این دارو درمیان دانش آموزان رایج است. در طول تحقیقات دارویی در سال های اخیر مشخص شد که مصرف طولانی مدت این محرک باعث ایجاد اختلالات شناختی، کاهش روند یادگیری و از بین رفتن عنصر خلاقیت در فرد می شود.

عوارض مصرف قرص ریتالین برای کنکور

نمی توان تاثیرات مثبت قرص ریتالین را در ایجاد سطح بالای انرژی نادیده گرفت. تاثیر روانی این قرص گاهی آنقدر زیاد است که عده ای عقیده دارند ترک شیشه با ریتالین امکان پذیر است. شاید این حس و حال پر شور و خستگی ناپذیر از مهم ترین ویژگی هایی باشد که یک دانش آموز کنکوری به آن نیاز دارد. اما اگر این حس و حال کاذب و حتی پرخطر باشد چه عواقبی دارد؟

اگر از دانش آموزان و دانشجویانی که قرص ریتالین را مصرف می کنند درباره تاثیرات آن بپرسیم، جواب هایی مشابه را دریافت می کنیم: بالا بردن تمرکز، بالا بردن سطح انرژی، شب بیداری و فرصت بیشتر برای مطالعه، یادگیری سریع و پایدار.

اما ریتالین هم مانند هر داروی محرک دیگر عوارضی دارد. اگر بدون تجویز پزشک به این دارو روی آورده اید با بخشی این عوارض آشنا شوید.

همچنین بخوانید: عوارض ریتالین چیست؟

عوارض جسمی مصرف داروهای محرک برای دانش آموزان

اولین عوارضی که پس از استفاده از داروهای محرک به وجود می آید، عوارض جسمی است. این آسیب ها می توانند تا مدت زیادی همراه ما باشند و باعث ایجاد مشکلات جدی شوند. این مشکلات شامل موارد زیر هستند:

• حالت تهوع و استفراغ
• سرگیجه و سردرد
• افزایش ضربان قلب و فشار خون
• از بین رفتن اشتها

ریتالین چه عوارض روانی دارد؟

تنها مشکلات جسمی نیستند که با مصرف این داروها ایجاد می‌شوند. همانطور که پیش از این گفتیم، ما با مصرف داروها فعل و انفعالات شیمیایی مغز را دچار تغییر می کنیم. اگر این مصرف با تجویز پزشک نباشد، عوارض روانی نیز تا همیشه ما را تحت تاثیر قرار می دهند. این عوارض روانی عبارتند از:

• عصبانیت خارج از کنترل و مستمر
• عدم تمرکز در طولانی مدت
• ایجاد اختلالات شناختی
• ایجاد مشکل در روند طبیعی خواب
• بیقراری و اضطراب

چه راه حل هایی جایگزین قرص ریتالین است؟

برای اینکه یک جایگزین مناسب برای مصرف ریتالین برای درس خواندن انتخاب کنید، بهتر است بدانید که روش‌های غیر معقول نمی تواند پاسخ درستی باشد. پس بهتر است به راه هایی اعتماد کنید که سلامت شما را به خطر نمی اندازند.

• دوپامین را به صورت طبیعی در مغز افزایش دهید. فعالیت هایی مانند ورزش های هوازی، مصرف مولتی ویتامین و مواد غذایی پروبیوتیک و خواب کامل بخشی از عواملی است که می تواند به صورت طبیعی در مغز شما دوپامین را ترشح کند.
• اگر اضطراب بالایی دارید، تمرینات تنفس را فراموش نکنید. تنفس عمیق و درست می تواند سطح اکسیژن خون شما را بالا ببرد و حالتی از آرامش را در شما ایجاد کند.
• از روانشناس کمک بگیرید. اگر تصور می کنید که توانایی کنترل احساسات منفی را ندارید، بهتر است با متخصصان این حوزه گفت و گویی داشته باشید.

نمی توان تاثیرات مصرف ریتالین برای کنکور را نادیده گرفت، اما اگر فکر کنید که عوارض آن می‌تواند نه تنها زمان کنکور بلکه همه زندگی شما را تحت تاثیر قرار دهد چه واکنشی دارید؟ تاثیرات مثبت و کوتاه مدت این دارو مانند یک قرص دوپینگ می تواند شما را برای مدت کوتاهی در رینگ کنکور سرپا نگه دارد؛ اما اگر رقابت طولانی و یا حریف سالم و سرسخت باشد چه؟

برای ایجاد یک عادت درست و سالم می توانید روی کمک متخصصان ما در کلینیک دکتر جوادی حساب کنید. برای دریافت مشاوره کافی است با شماره تلفن 22222241-021 تماس بگیرید.

مدیر سایت

دکتر مسعود جوادی موسس و صاحب امتیاز کلینیک ترک اعتیاد دکتر جوادی، دارای 15 سال سابقه کار تخصصی در حوزه اعتیاد، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی.