افرادی که موفق به ترک شیشه میشوند برای ثابتقدم ماندن در مسیر ترک اعتیاد و پیشگیری از عود اعتیاد، به دریافت مراقبتهای بعد از ترک شیشه نیاز دارند. اعتیاد به شیشه یکی از شدیدترین اشکال اختلال مصرف مواد است که باعث ایجاد تغییرات عمیق در مغز و سایر اندامهای بدن میشود. درک نحوه عملکرد شیشه و پیروی از یک برنامه مراقبتی سودمند پس از ترک شیشه، مؤثرترین راهکار برای جلوگیری از اعتیاد مجدد به شیشه است.
باتوجهبه اهمیت این موضوع، در این مقاله به بررسی پاسخ سوال “بعد از ترک شیشه چه باید کرد؟” پرداختهایم:
برنامه رواندرمانی پس از سمزدایی و ترک شیشه
ادامه برنامه درمانی پس از سمزدایی و ترخیص از مرکز ترک اعتیاد، یکی از مهمترین اقدامات در جهت حفظ سلامت و دوری از بازگشت به مصرف شیشه است. با این که علائم فیزیکی ترک اعتیاد پس از دوره سمزدایی تا حد زیادی کاهش پیدا میکنند؛ اما علائم روانی ناشی از درمان ترک شیشه همچنان ادامه خواهند داشت.
به همین دلیل، ادامه برنامه رواندرمانی پس از ترک شیشه مهمترین گام در جهت حفظ ثبات و دوری از مصرف شیشه است.
روانشناسان و روانپزشکان از رویکردهای مختلف درمانی برای بیماران پس از ترک شیشه استفاده میکنند که مهمترین آن شامل موارد زیر است:
- درمان شناختی رفتاری CBT
این روش درمانی بر شناسایی الگوهای رفتاری خاصی که منجر به شکلگیری اعتیاد میشود متمرکز است. تکنیکهای درمان شناختی رفتاری به بیماران کمک میکند تا با بهکارگیری استراتژیهای مناسب از عود مصرف شیشه پیشگیری کنند.
در بیشتر مواقع جلسات درمانی شناختی – رفتاری، حول محور گفتگو درمانی و یادگیری تکنیکهای مقابله با تمایل به مصرف شیشه میچرخد. - درمان تقویت انگیزشی MET
این روش درمانی نوعی از مشاوره کوتاهمدت است که بیماران را تشویق میکند تا دلایل خود را برای ترک اعتیاد شناسایی کرده و استراتژیهای ترک شیشه را بیاموزند. بیماران با استفاده از این روش درمانی، قادر به ایجاد تغییرات سودمند در سبک زندگی خود خواهند بود.
دریافت پشتیانی عاطفی و روانی از مهمترین مراقبتهای بعد از ترک شیشه
بیماران پس از ترک شیشه از لحاظ روانی به حمایت و پشتیانی شبانهروزی نیاز دارند، در غیر این صورت ممکن است مجدداً در معرض عود اعتیاد قرار گیرند. معمولاً بیمارانی که در مراکز معتبر و حرفهای اقدام به ترک اعتیاد میکنند، پس از ترک شیشه هم بهصورت شبانهروزی از خدمات پشتیبانی مشاوران مجرب برخوردار خواهند بود.
مسلماً در شرایطی که بیمار در شرایط بحرانی قرار گرفته است، بهترین اقدام تماس با یک مشاور دلسوز و قابلاعتماد برای دریافت راهنماییهای لازم است. از سویی دیگر، پیوستن به گروهها و انجمنهای حمایت از افراد معتاد، نیز یکی دیگر از اقدامات سودمند در جهت بهبود شرایط روانی بیماران است. در این شرایط بیماران در یک فضای امن و سرشار از حمایت، قادر به گفتگو و تبادل نظر پیرامون مشکل اعتیاد و روشهای نوین ترک اعتیاد هستند.
برقراری ارتباط با خانواده و دوستان قابلاعتماد از دیگر مراقبتهای بعد از ترک شیشه
افرادی که موفق به ترک شیشه شدهاند، پس از ترک شیشه بهشدت از لحاظ عاطفی به حمایت اعضای خانواده و دوستان قابلاعتماد خود نیاز دارند تا افراد عوارض ترک شیشه را بهراحتی پشت سر گذارند.
در واقع، نقش خانواده در تضمین بهبود شرایط بیماران پس از ترک اعتیاد بسیار پر رنگ است؛ بنابراین بهتر است که بیمار پس از ترک شیشه با فردی قابلاعتماد از اعضای خانواده و دوستان در مورد شرایط حساس خود گفتگو کند. بیشک حمایت خانواده از بیماران، نقش مؤثری در عدم تزلزل فرد در هنگام روبرویی با شرایط بحرانی دارد.
اجتناب از عوامل محرک اعتیاد از مهمترین مراقبتهای بعد از ترک شیشه
برخی از افراد بیشتر از بقیه در معرض ابتلا به اعتیاد قرار دارند و این موضوع تحتتأثیر عوامل محیطی (اماکن پرخطر، ارتباطات نامناسب و…) و درونی (عوامل ژنتیکی، سن و…) است. در این شرایط، شناسایی عوامل تحریککننده اعتیاد تأثیر زیادی در اجتناب آگاهانه از شرایط زمینهساز بازگشت به اعتیاد دارد.
یادگیری تکنیکهای خودمراقبتی بعد از ترک متآمفتامین
استفاده از تکنیکهای خودمراقبتی برای افرادی که بهتازگی از دام اعتیاد نجات پیدا کردهاند، تأثیر زیادی در تثبیت شرایط بیماران و بهبود کیفیت زندگی آنها دارد. در ادامه مؤثرترین تکنیکهای خودمراقبتی بیان شده است:
- برخورداری از خواب باکیفیت
استراحتکردن و خواب باکیفیت اقدامی ضروری برای ترمیم بدن پس از ترک شیشه است. در واقع بسیاری از افراد پس از ترک شیشه با اختلالات خواب دستبهگریبان میشوند که برای جبران این مشکل بهتر است با یک متخصص خواب مشورت کنند. - انجام فعالیتهای موردعلاقه
بر اساس تحقیقات انجام شده مبادرت به انجام کارهای آسان و لذتبخش، مانند تماشای تلویزیون یا بیرون رفتن با دوستان، نقش چشمگیری در تثبیت شرایط ذهنی و فیزیکی پس از ترک شیشه دارد. انجام فعالیتهایی که در شما احساس خوبی به وجود میآورد تأثیر مطلوبی در آزادسازی دوپامین و سروتونین در مغز دارد. - پیروی از تغذیه متعادل
بسیاری از بیماران پس از ترک شیشه دچار بیاشتهایی میشوند، بنابراین استفاده از ترفندهای مناسب برای افزایش اشتها از اهمیت زیادی در سلامتی بیماران برخوردار است؛ بنابراین استفاده از غذاهای غنی از مواد مغذی مانند میوهها، سبزیجات و غلات کامل در رژیم غذایی روزمره بهترین اقدام برای تقویت بدن است. - مصرف ویتامین B کمپلکس
بر اساس آمارهای موجود مصرف روزانهٔ ویتامین بی کمپلکس پس از ترک شیشه تأثیر بسیار مطلوبی در افزایش سرعت ترمیم و بهبود شرایط جسمی و روانی بیماران دارد. - ورزشکردن
یکی از مهمترین تأثیرات ورزشکردن، افزایش ضربان قلب و متعاقباً آزادسازی هورمون سروتونین است. این هورمون بهعنوان یک فاکتور ضد استرس، تأثیر زیادی در بهبود شرایط جسمی و روانی بیماران پس از ترک شیشه دارد. - مصرف فراوان مایعات
آبرسانی به بدن در دوران بهبودی پس از ترک شیشه، نقش مؤثری در پاکسازی بدن و دفع سموم باقیمانده دارد. مصرف مایعات سالم مانند آب، اقدام مؤثری در جهت کاهش تمایل به مصرف شیشه و بازگشت بدن به حالت طبیعی دارد. بهترین روش برای آبرسانی به بدن گنجاندن حداقل ۸ لیوان آب در رژیم غذایی روزمره و مصرف میوههای طبیعی، آبگوشت و سوپ برای جبران کمآبی بدن است. - مهرورزی به خود
بسیاری از بیماران پس از ترک شیشه، همچنان بااحساس شرم و ترس از قضاوت اجتماعی دستوپنجه نرم میکنند. بر اساس تحقیقات انجام شده، روند بهبود بیمارانی که از احساس شرم رنج میبرند کندتر از سایر بیماران است. بهترین اقدام برای خروج از مارپیچ سرگیجهآور احساس شرم، تقویت احساس مهرورزی به خویشتن است.
بسیاری از بیماران با استفاده از تکنیکهای مهرورزی به خود، توانایی و اعتمادبهنفس ایجاد تغییرات بسیار بزرگ در زندگی خود را به دست میآورند. بهخاطر داشته باشید که مسیر رهایی از اعتیاد به شیشه برای هر فرد متفاوت است؛ بنابراین هرگز تواناییهای خود را با دیگران مقایسه نکنید و تنها به پیشرفت خود فکر کنید.
مرکز ترک اعتیاد دکتر جوادی، یکی از بهترین کلینیکهای ترک اعتیاد تهران است که با استفاده از برنامههای درمانی جامع، اقدام به درمان بیماران مبتلا به اختلال مصرف مواد میکند.
برنامههای درمانی بیماران در این مرکز متناسب با نیازهای منحصربهفرد بیماران تنظیم میشود. مشاوران این مرکز با ارائه خدمات پشتیبانی شبانهروزی حتی پس از ترک اعتیاد از بیماران حمایت به عمل میآورند. کادر مجرب این مرکز با صبر، حمایت و تعهد تمام تلاش خود را در جهت بهبود شرایط بیماران به عمل میآورند.
سوالات متداول
- بعد از ترک شیشه، مهمترین کارهایی که باید انجام بدهم چیست؟
بعد از ترک، بدن و ذهن نیاز به آرامسازی و بازسازی دارند؛ بنابراین داشتن خواب منظم، تغذیه سالم و حذف کامل محرکها ضروری است. همچنین ادامه مشاوره و ساختن یک برنامه روزانه ساده باعث ثبات و کاهش وسوسه میشود. - چطور میتوانم از وسوسه مصرف دوباره جلوگیری کنم؟
برای کنترل وسوسه باید از افراد و مکانهای مصرف دوری کنید و ذهن خود را با فعالیتهایی مثل ورزش یا کار روزانه مشغول نگه دارید. تماس همیشگی با درمانگر و تغییر محیط در لحظههای پرخطر، احتمال بازگشت را بسیار کم میکند. - آیا افسردگی و بیحوصلگی بعد از ترک طبیعی است؟
بله، این حالات بهخاطر بازگشت تدریجی تعادل شیمیایی مغز کاملاً طبیعی است و معمولاً پس از چند هفته کاهش مییابد. خواب کافی، ارتباط اجتماعی سبک و مراجعه به متخصص در صورت شدت علائم کمک زیادی میکند. اگر بعد از ترک شیشه دچار لغزش شدم، باید چه کار کنم؟
لغزش پایان راه نیست و باید بدون سرزنش خود، سریعاً به مسیر درمان برگردید. تماس با مشاور و تحلیل دلیل لغزش کمک میکند دوباره کنترل اوضاع را بهدست بگیرید و از تکرار آن جلوگیری کنید.
۱۴۰۴/۰۹/۲۱
